zondag 11 januari 2015

Max Liebermann's Badgasten

-Maar Noordwijk heeft de Duitschen badgasten lief en  is met haar landschappen door Max Liebermann's penseel vertrouwd geworden-


"Het dorpje moest aanhoudend lijden door het krijgsgeweld in oorlogstijden....." u kunt die regels vast ook uit het blote hoofd opdreunen overtuigd Noordwijker als zich voelt. Maar dan!  U leest in de krant van 7 januari 1915 dit bericht.....een periode van diepe onrust verduistert Europa. Welk een wijze woorden stonden er dan wel in die Brochure van de heer Colijn ...ben er heel nieuwsgierig naar, U ook? 


Strand bij Noordwijk, Max Liebermann
"Nederland en de Oorlog. De Brochure van den heer Colijn . In het Berliner Tageblatt behandelt prof. dr. Ludwig Stein, het artikel van oud-minister Colijn over den wereldoorlog. Wij zijn er in de drie maanden dat de oorlog thans duurt, aldus schrijft hij, langzamerhand aan gewend geraakt, Nederland, wiens pijnlijke positie wij niet onderschatten, als een politiek kruidje-roer-mij-niet te behandelen. Wij zien in Nederland, om zoo te zeggen de goede politieke huisvrouw, die men hooger schat naarmate men minder over haar spreekt. Wij begrijpen ook, dat de Nederlansche volksziel door de Belgische vluchteling, die als loon voor de loyale gastvrijheid der Nederlanders allerlei sprookjes over onze gruweldaden opdisschen, niet juist gunstig jegens ons gestemd wordt. Als dus onze pers jegens Nederland, dat den Duitschen badgasten zoo lief en bekend is, en met welks landschappen Max Liebermann's penseel ons vertrouwd heeft gemaakt,

Strand van Noordwijk, Max Liebermann 1908
  een gereserveerde houding aanneemt, dan komt dat niet, omdat we van dit mooie te weinig weten, maar veeleer omdat wij het eigenaardige van Nederland's positie te goed begrijpen, dan dat wij haar door critische uitingen of gebruikmaking van op zichzelf staande politieke feiten zouden willen verslechteren. De zaak verandert echter als een ter zake kundig, politiek woordvoerder openlijk zijn meening kond doet en ook ons daardoor opwekt partij te kiezen. Dat is thans geschiedt. De Nederlandsche minister van Oorlog (!) H. Colijn, een leidend figuur in het verleden jaar afgetreden ministerie, zendt mij zoo juist zijn artikel: „Over den Volkerenkrijg" met een persoonlijke opdracht, waaruit ik de conclusie trek, dat hem een openlijke bespreking van zijn denkbeelden niet onwelkom zal zijn. Ondanks deze inleiding, zegt de Tel., bepaalt prof. Stein zich tot het citeeren van verschillende gedeelten uit het artikel, zonder daarop eenig commentaar te leveren." Bataviaasch Nieuwsblad 07-01-1915
Kind in de Duinen bij Noordwijk, Max Liebermann, 1906